Dzieci
są zdumiewające. Każde jest
niepowtarzalnym splotem możliwości, a jego mózg i umysł różnią się od
mózgu i umysłu każdego innego człowieka, jaki kiedykolwiek żył na świecie. Mózg
dziecka to jego największy kapitał. Mózg uczy się tworząc nowe połączenia lub
ścieżki pomiędzy elementami wiedzy, a zdolność ta oznacza, że dzięki mózgowi
możemy się uczyć od urodzenia aż do śmierci. Jednak najwcześniejsze lata mają
dla nas największe znaczenie, ponieważ właśnie wtedy w różnych obszarach mózgu
zostają wytyczone najważniejsze ścieżki. Możliwości mózgu zależą od liczby i
złożoności powiązań, które może on wytworzyć, dotyczących nie tylko języka, ale
także różnych typów inteligencji. Dzięki głównym drogom i wszystkim łączącym je
ścieżkom informacje składowe w dowolnej części mózgu mogą być łączone z
informacjami przechowywanymi w innych obszarach. Zdolność mózgu do wytwarzania
połączeń to źródło możliwości uczenia się człowieka, całej naszej kreatywności
i kultury. To także powód dla którego się śmiejemy, żartujemy i potrafimy
rozwiązywać zagadki.( Fischer R., Lepszy
start )
Dziecko wykorzystuje
wiele różnych sposobów myślenia, aby osiągnąć sukces w życiu. Istnieje co
najmniej dziewięć rodzajów inteligencji, które umożliwiają pracę jego umysłu.
Nalezą do nich:
- inteligencja językowa – używanie języka,
żeby się uczyć, żeby mówić, czytać i pisać;
- inteligencja wzrokowa – uczenie się
przez widzenie, świadomość kształtów i przestrzeni;
-
inteligencja osobista- świadomość własnej osoby, własnych myśli, uczuć i
potrzeb;
- inteligencja matematyczna - rozumienie
liczb i umiejętność logicznego myślenia, zdobywanie wiedzy o świecie,
ciekawość, by dowiedzieć się więcej;
- inteligencja muzyczna – uczenie się
przez słuchanie, świadomość dźwięków;
- inteligencja społeczna – świadomość
innych, dobre relacje z innymi;
- inteligencja naukowa - zdobywanie wiedzy
o świecie, ciekawość by dowiedzieć się więcej;
- inteligencja motoryczna – uczenie się
poprzez ciało, rozwijanie umiejętności fizycznych;
- inteligencja
filozoficzna- myślenie i zadawanie pytań dotyczących sensu życia.
Każda z nich jest
zlokalizowana w mózgu i zapewnia inny od pozostałych sposób myślenia. Każda
umożliwia rozwiązywanie innego rodzaju problemów i osiąganie innego rodzaju
sukcesów w życiu. Różne rodzaje inteligencji umożliwiają dziecku angażowanie
się w różne sposoby uczenia. Aczkolwiek niektóre z nich mogą być bardziej
rozwinięte niż inne.
Dawniej uważano, ze
inteligencja jest czymś stałym, czymś w rodzaju silnika o określonej
pojemności, z którym się rodzimy i którego nigdy nie zmieniamy. Kiedy mierzono
moc tego motoru umysłowego nazywano ją naszym IQ ( ilorazem inteligencji).
Jednakże dzisiaj wiemy, iż mózg człowieka mniej przypomina silnik o określonej
pojemności, a bardziej zestaw silników, których pojemności nie są znane. Tym,
co naprawdę się liczy jest jak najlepsze wykorzystanie silników ( rodzajów
inteligencji), które napędzają umysł naszego dziecka. W procesie tym bardzo ważną
rolę odgrywa życie rodzinne.
Tradycyjne opisy stylów
uczenia się bazują na tym, który zmysł jest główną bramą wejściową
przyjmowanych informacji. Najczęściej mówi się o typie wzrokowym, słuchowym,
ruchowym ( kinestetycznym) i dotykowym (taktylnym). Howard Gardner wywodził
istnienie różnych typów inteligencji nie z tego, który zmysł odgrywa decydującą
rolę w przyjmowaniu informacji, ale ze sposobu, w jaki informacje są dalej
przetwarzane w naszym mózgu. Jeżeli nauczyciel chce się czegoś dowiedzieć o
uczniu, rodzice o swoim dziecku, chłopiec lub dziewczynka o sobie, pomocny może
okazać się poniższy formularz. Na jego podstawie można zbadać, jak poszczególne
„typy inteligencji objawiają się w przypadku konkretnej osoby.
Typy inteligencji według
Howarda Gardnera:
a)
Inteligencja
logiczno – matematyczna. Przejawia się w zainteresowaniu
światem przedmiotów, symboli liczbowych i operacji matematycznych. Osoby z
następującymi zdolnościami:
- szybko liczą w pamięci przykłady
arytmetyczne,
- liczenie je bawi, sprawia przyjemność,
- zadają pytania typu: „Gdzie się kończy
świat?”, „Co się stanie, kiedy umrzemy?”, „Kiedy rozpoczął się czas?” itp.,
- argumentują zjawiska logicznie i jasno,
- grają w szachy, warcaby, i inne gry
strategiczne, zwykle w nich wygrywają,
- wymyślają eksperymenty, aby sprawdzić
to, czego nie rozumieją,
- spędzają dużo czasu na rozwiązywaniu
logicznych zagadek i na grach.
b) inteligencja językowa (lingwistyczna).
Przejawia się w zainteresowaniu światem słów i książek oraz umiejętnością
ujmowania zdarzeń. Osoby z następującymi zdolnościami:
- chętnie piszą,
- wymyślają fantastyczne zdarzenia lub
opowiadają dowcipy i historyjki,
- mają dobrą pamięć do imion, dat i
szczegółów,
- w wolnym czasie chętnie czytają,
- nie mają problemów z analizą i syntezą
słów,
- lubią bezsensowne rymy i gry językowe,
- chętnie wypełniają krzyżówki, anagramy,
grają w gry słowne.
c) inteligencja wizualno – przestrzenna.
Charakteryzuje się zdolnością do przestrzegania wizualnej strony świata i
wyobrażania sobie czegoś. Osoby z następującymi zdolnościami:
- spędzają wolny czas na działalności
artystycznej,
- zaznaczają, iż mają jasne wyobrażenia
wzrokowe, kiedy rozmyślają nad czymś,
- z łatwością orientują się w mapach,
szkicach i diagramach,
- rysują dokładne postacie ludzi lub
rzeczy,
- lubią zastosowanie w procesie nauczania
filmów, przeźroczy lub fotografii,
- chętnie bawią się klockami i
labiryntami,
- często marzą w ciągu dnia.
d) inteligencja ruchowa (kinestetyczna).
Zdolność do wykorzystywania w rozmaity i zręczny sposób własnego ciała oraz do
posługiwania się przedmiotami. Osoby z następującymi zdolnościami:
- przodują w sportach opartych na
współzawodnictwie,
- poruszają się, kręcą się, tupią, wiercą
się podczas siedzenia,
- chętnie wykonują czynności ruchowe,
takie jak pływanie, jazda na rowerze, turystyka, jazda na łyżwach,
łyżworolkach,
- mają potrzebę dotykania ludzi, z którymi
rozmawiają,
- uwielbiają różne niebezpieczne kolejki
górskie w wesołych miasteczkach,
- są zręczne przy pracach manualnych,
takich jak rzeźbiarstwo, szycie lub praca z drewnem,
- przekonująco naśladują gesty, sposoby
lub zachowania innych ludzi.
e) inteligencja muzyczna. Zdolność do
opanowania intonacji, melodii, rytmu, tonów i kompozycji. Osoby z następującymi
zdolnościami:
- grają na jakimś instrumencie muzycznym,
- pamiętają melodię piosenek,
- potrafią natychmiast zauważyć, że ton
wychodzi poza tonację,
- mówią, że potrzebują muzyki, aby móc się
przy niej uczyć,
- zbierają płyty i nagrania,
- śpiewają do siebie,
- utrzymują rytm.
f) inteligencja intuicyjna (intrapersonalna).
Zdolność do uświadamiania sobie samego siebie, rozumienia własnego życia
uczuciowego. Osoby z następującymi zdolnościami:
- manifestują swoją niezależność lub
posiadają silną wolę,
- w dyskusjach na tematy sporne mają
sprecyzowane poglądy,
- sprawiają wrażenie, ze żyją we własnym
świecie,
- chętnie sami poświęcają się swoim
zainteresowaniom, hobby lub projektom,
- sprawiają wrażenie, ze mają duże
zaufanie do samego/ samej siebie,
- mają własny styl ubierania się i
zachowania, zajmują jasno określone postawy,
- są wysoce zmotywowani do pracy nad
niezależnymi projektami.
g) inteligencja społeczna (interpersonalna).
Zdolność do zauważania uczuć i motywacji innych ludzi oraz ich rozróżniania. Osoby
z następującymi zdolnościami:
- mają wielu przyjaciół,
- mają wiele kontaktów towarzyskich w
szkole lub w sąsiedztwie,
- wywołują wrażenie, że „się znają”
- włączają się do pozaszkolnych działań
społecznych,
- stają się „rodzinnym rozjemcą” w
kłótniach,
- chętnie grają w gry grupowe z innymi
dziećmi,
- przejawiają wiele empatii ( utożsamiają
się z inną osobą i wywołują w sobie uczucia, które ta osoba przeżywa).
Bardzo trudno jest uchwycić funkcjonowanie
mózgu. Nie tylko z tego względu, ze każdy człowiek jest utalentowany w nieco
innym kierunku, ale również dlatego, że każdego cechuje inny sposób
postrzegania i postępowania.
Niewątpliwie bardzo
ważnym czynnikiem w rozwoju każdego dziecka jest obecność rodziców. To oni
obserwują przecież rozwój swojego potomka od zrobienia przez niego pierwszego
kroku i wypowiedzenia pierwszego słowa. Z całej palety czynności i zachowań
dziecka należy umieć wybrać i rozpoznać jednocześnie określone typowe
umiejętności, które charakteryzują osiągnięty przez nie stopień rozwoju. Uważny
rodzic , który nauczy się rozpoznawać te umiejętności, lepiej zrozumie
możliwości swojego dziecka i dzięki temu będzie mógł pomóc mu w rozwoju jego
osobowości.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz